با این هنرمند گفتگویی انجام دادیم که از نظرتان می گذرد:
*هنر گرافیک در ایران با چه چالش هایی مواجه است؟
“محدودیتهای مالی و تأثیر بر خلاقیت هنرمندان ایرانی و مشکلات اقتصادی یکی از چالشهای اساسی برای هنرمندان و گرافیستهای ایرانی است. محدودیتهای مالی، توانایی آنها را در خلق آثار جدید و نوآورانه تحت تأثیر قرار میدهد. عدم دسترسی به منابع مالی کافی برای خرید تجهیزات و مواد اولیه، هنرمندان را مجبور میکند تا با ابزارها و امکانات محدود کار کنند. بسیاری از گرافیستها نمیتوانند نرمافزارهای پیشرفته طراحی، به ویژه ابزارهای جدید هوش مصنوعی را تهیه کنند. هزینه تهیه این نرمافزارهای اورجینال برای اکثر طراحان دشوار است و آنان را مجبور به استفاده از نسخههای قدیمی یا نرمافزارهای رایگان با امکانات محدود میکند. محدودیتها مانع از بهرهمندی هنرمندان از جدیدترین ابزارها و تکنولوژیها میشود و در نتیجه، کیفیت و خلاقیت آثار آنها تحت تأثیر قرار میگیرد. مشکلات اقتصادی نه تنها بر فرآیند خلق آثار هنری، بلکه بر کیفیت نهایی و بازاریابی این آثار نیز تأثیرگذار است. هنرمندان و گرافیستها برای نمایش و فروش آثار خود نیاز به منابع مالی دارند تا بتوانند در نمایشگاهها شرکت کنند، تبلیغات انجام دهند و شبکهسازی کنند. نبود این منابع مالی باعث میشود بسیاری از آثار هنری با کیفیت بالا به دلیل عدم توانایی در بازاریابی مناسب، در معرض دید عموم قرار نگیرند. برای مثال، یک گرافیست ممکن است توانایی خلق آثار بسیار با کیفیت را داشته باشد، اما به دلیل نبود بودجه کافی برای تبلیغات و شرکت در نمایشگاههای بینالمللی، نتواند بازار مناسبی برای آثار خود پیدا کند. یکی از نتایج مستقیم مشکلات اقتصادی، مهاجرت نیروهای خلاق و متخصص به خارج از کشور است. بسیاری از گرافیستها و هنرمندان برجسته ایرانی به دلیل نبود فرصتهای مالی و شغلی مناسب، تصمیم به مهاجرت به کشورهایی میگیرند که امکانات بیشتری برای فعالیت هنری فراهم میکنند. این مهاجرتها باعث کاهش تعداد نیروهای خلاق در داخل کشور و در نتیجه کاهش کیفیت و تنوع آثار هنری میشود.
نبود زیرساختهای لازم چه ضربه های به این هنر وارد کرده است؟
یکی از موانع مهم در راه توسعه صنعت گرافیک در ایران، نبود زیرساختهای لازم برای انتشار، توزیع و نمایش آثار هنری است. این نقصان در پلتفرمهای آنلاین معتبر، نمایشگاههای تخصصی و گالریهای حرفهای، سبب محدودیت دسترسی هنرمندان به فرصتهای مناسب برای معرفی و بازاریابی آثارشان میشود. به عنوان مثال، برگزاری محدود نمایشگاههای تخصصی در این حوزه، همچنین مشکلات دسترسی به این رویدادها برای بسیاری از هنرمندان، از جمله مشکلات اساسی است. بیتوجهی به زیرساختهای لازم برای دسترسی به بازارهای داخلی و بینالمللی، یکی دیگر از چالشهای قابل توجه است.
این نواقص سبب میشود که هنرمندان از فرصتهای لازم برای شبکهسازی و دسترسی به بازارهای مختلف محروم شوند. فرصتهای محدود برای شرکت در رویدادها و مسابقات بینالمللی، موانعی را برای معرفی آثار هنری در سطح جهانی ایجاد میکند. عدم حمایت مالی و تبلیغاتی از هنرمندان، نیز یکی دیگر از مشکلات مهم است که باید به آن توجه شود. همچنین نبود پلتفرمها یا سازمانهایی که مسئولیت تعامل و نظارت بین صاحبان کسبوکار و طراحان را بر عهده داشته باشند، مشکلات ارتباطی و همکاری را بیشتر میکند. این چالشها به شدت نیازمند توجه ویژه و اقدامات حمایتی از سوی دولت و بخش خصوصی هستند زیرا برطرف کردن آنها میتواند به توسعه و رشد صنعت گرافیک در ایران کمک زیادی کند.
* آیا آموزشگاه ها توانسته اند در حوزه آموزش گرافیک موفق عمل کنند؟
یکی از مسائل اساسی در حوزه گرافیک در ایران، کاستی در برنامههای آموزشی و تحقیقاتی مناسب است. در بسیاری از مراکز آموزشی و دانشگاهها، دورههای تخصصی مربوط به هنر و گرافیک به اندازه کافی گسترش نیافتهاند و این موضوع سبب میشود که دانشجویان و علاقهمندان به این حوزه، به آموزشهای بهروز و جامع دسترسی نداشته باشند. همچنین برنامههای درسی در اکثر دانشگاههای ایران بهروز نبوده و نیاز به بازنگری و تطبیق با استانداردها و روندهای بینالمللی دارند. این عدم هماهنگی سبب میشود که فارغالتحصیلان نتوانند با مهارتهای لازم وارد بازار کار شده و بهطور مؤثر در آن فعالیت کنند. به ویژه، توسعه توانمندیهای فرهنگی و هنری نیز امری حیاتی است. ایجاد برنامههای فرهنگی و هنری در مدارس و جوامع میتواند به ترویج هنر و تقویت جایگاه آن در جامعه کمک کند. در این راستا، توجه به ارزشگذاری به هنر و نقش آن در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار اهمیت دارد. از این رو، لازم است با ایجاد برنامههای مشابه، از دوران کودکی تا بزرگسالی، به تقویت و توسعه هنر و فرهنگ توجه ویژهای شود. یکی از چالشهای دیگر این حوزه کمبود پژوهشهای تخصصی است. انجام تحقیقات علمی و پژوهشهای تخصصی میتواند به توسعه روشهای نوآورانه در طراحی گرافیک کمک کند. به عنوان مثال، بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در طراحی گرافیک میتواند منجر به ایجاد آثار نوآورانه و بهبود فرآیندهای طراحی شود. در این زمینه، تقویت زیرساختهای پژوهشی و فراهم آوردن فرصتهای بیشتر برای محققان و دانشجویان میتواند به توسعه این حوزه کمک کند. با این وجود، نکته مهمی که لازم به ذکر است این است که حتی در دانشگاههای ایران، به موازات کاهش پژوهشهای تخصصی، به چگونگی روند تولید محتوا و نگارش آنها توجه کافی نشده است. برای مثال، واحدهای درسی پژوهشی مانند پایاننامهها از چارت آموزشی حذف شده یا به طور کامل نادیده گرفته میشوند. این موضوع میتواند به کاهش کارایی اساتید راهنما و کاهش تعداد پژوهشهای تخصصی منجر شود.
غزاله سعادتی